Elektronik İmza ve Mobil İmza Nedir Nasıl Alınır Ne İşe Yarar Aralarında Ne Fark Vardır
( tarihinde yayınlandı)Elektronik imza kişisel verilerin güvenliği veya güvenli bir biçimde onaylanması gereken yasal evrakta ve işlemde kullanılan bir teknolojidir.
Türkiye'de son beş yıl içerisinde başta kamu kuruluşları olmak üzere özel sektörde çalışan kişiler tarafından yoğun olarak kullanılmaya başlanmıştır. Hukukçuların ve vatandaşların UYAP'a girişlerinde de kullanılmaktadır. Elektronik/Mobil imzanız olduğu takdirde UYAP üzerinden davalarınızı takip edebilir ve işlem yapabilirsiniz.
NASIL ÇALIŞIR?
Elektronik ve mobil imza hizmeti, sadece Adalet Bakanlığı tarafından yetki verilmiş kuruluşlar tarafından üretilir ve satılır. Teknolojinin temeli, kişinin kimlik bilgilerini yüksek seviyedeki bir algoritmayla şifrelemeye ve bu verilerin taşınabilir bir cihaza aktarılmasına dayanır. Cihazın kullanılabilmesi için de kişiye bir şifre verilir. İmzalanmak istenen belge, kurumun kullandığı yazılım aracılığıyla açılır ve ilgili menüden "imzala" dendiğinde uygulama cihazın kullanım şifresini sorar. Şifre doğru girildiğinde oluşturulan belge imzalanmış olur. Çoğunlukla imzalanan belgeler aynı anda kurum içi arşive de yansır.
ELEKTRONİK İMZA VE MOBİL İMZA ARASINDAKİ FARK NEDİR?
Elektronik imza verme yetkisine sahip kuruluşların adı UYAP üzerinden kamuya yayınlanmaktadır. Listede, TÜBİTAK, GÜVEN, E-TUĞRA vb. birçok firmanın ismi yer almaktadır. Her kurum geliştirdiği sistem için farklı süreler ve farklı araçlarla farklı fiyatlar belirler. Mobil imza ise Turkcell, Vodafone ve Avea gibi GSM operatörleri tarafından verilir. Elektronik imzaya oranla mobil imzaların fiyatı çok daha düşük olduğu için genellikle UYAP'a vatandaş panelinden bağlanmak isteyen veya bankacılık işlemlerini daha güvenli hâle getirmek isteyen kullanıcılar tarafından tercih edilir.
Elektronik imzada şifrelenmiş kişisel bilgiler usb bellek veya çipli cihaza kayıtlıdır ve evrak imzalanması gerektiğinde bu araçlar bilgisayara takılır. Mobil imzada ise bilgisayara herhangi bir araç bağlanmaz, işlem doğrudan cep telefonu aracılığıyla gerçekleşir.
NASIL ALINIR?
Elektronik imzalar çoğunlukla kurumlar tarafından personele verilir. Ancak istendiğinde kişisel olarak da ilgili firmaların sitelerinden temin edilebilir. Süreç çoğunlukla, gerekli kimlik bilgileriyle başvuru, ücretin ödenmesi ve imzanın yüklendiği cihazın teslimi yönünde gerçekleşir. Mobil imzanın tedarik edilişi ise biraz daha zordur.
MOBİL İMZA NASIL ALINIR?
GSM operatörünün işlem merkezlerine vaşvurduğunuzda sizden "değerli evrak" statüsünde olan iki farklı kimlik talep edilir. (Pasaport ve kimlik kartı veya ehliyet) Mobil imza başvurusu için telefondaki sim kartın 128 bit şifrelemeye uygun olması gerekir. Eğer kartınız bu özelliği içermiyorsa GSM operatörü size eski numaranızla çalışan yeni bir sim kart verir.
Başvurunuzu takip eden 1-5 gün içinde GSM şirketinin genel merkezinden size ulaşılır ve mobil imzanızın tanımlanması için geçici bir şifre belirlenmeniz istenir. Bazen bu geçici şifre ilk başvuru anında da talep edilebilir.
Başvurunuzla ilgili onay mesajı telefonunuzda belirdiğinde geçici şifre ile gereklı kabul yapılır ve sizden kalıcı şifre belirlemeniz istenir.
Bu süreç tamamlandıktan sonra mobil imzanız kullanıma açılır.
MOBİL İMZA İLE NASIL İMZA ATILIR?
Mobil imzanızı UYAP'ta kullandığınızı varsayarak örneklersek süreç şu şekilde ilerler:
E-devletten UYAP'a kimlik numaranız ve telefon numaranızı yazarak giriş yaparsınız.
Giriş butonuna bastığınız andan sonra ekranda küçük bir hareketlilik olur ve bekleme sürecine geçer. Bu sırada mobil imzayı barındıran hattın takılı olduğu cihaza bildirim mesajı gelir ve ilgili yere giriş yapmak için imzanızın istendiği söylenir. Belli bir süre içinde şifrenizi yazıp onaylamanızdan kısa süre sonra gerekli doğrulama yapılır ve UYAP ekranı değierek sizi ana sayfasına yönlendirir.
NERELERDE KULLANILIR?
Elektronik imza ve movil imzanın kullanım alanları hızla artmaktadır. Resmi kurumlar dışında özellikle bankacılık sektörü bazı işlemlerde elektronik/mobil imza ile imzalamayı kabul etmektedir. İmzalama işleminin mantığı yine aynı şekildedir.
İKİ KİMLİĞİM YOK MOBİL İMZAYI NASIL ALABİLİRİM?
Pasaport ve ehliyetiniz yoksa GSM operatörü size pratik bir çözüm sunamıyor. Nüfus Müdürlüğü'nden alınıp noterden de tasdik edilmiş bir evrak ile işleminizin yapılabileceği söyleniliyor. Alternatif yöntem ise mobil imza başvurusunu bankanız aracılığıyla yapmak. Birçok banka bu başvuruyu online şubesinden alıyor ve gsm operatörüne iletiyor. Bu şekilde yapıldığında GSM operatörü 2. kimlik talep etmiyor.
BAŞVURUDA NE TÜR SORUNLAR YAŞANIYOR?
Elektronik imza başvurularında genellikle sorun yaşanmıyor. İlgili şirket size güvenli bir kurye ile cihazınızı ulaştırıp cihazın geçici şifresini ise doğrudan size vererek imzanın güvenli teslimini sağlıyor.
Mobil imzada ise GSM operatörü çalışanları konu hakkında bilgisiz olabiliyor ve bu yüzden sizi oradan oraya gönderip amacınıza ulaşmanızı geciktirebiliyor. Sim kartınızın değişmesi hâlinde internet bankacılığını kullandığınız bankaların da girişleri durduruyor ve sizden ya şubeye gelip gerekli onamayı yapmanızı ya da kart numarası, kart şifresi vb. kişisel verilerinizle yeni sim kartınızı tanımlamanızı istiyor.
Mobil imzanın UYAP üstünden kullanımında da bazı sıkıntılar oluyor. Kimi zaman ilgili evrakın imzalama sürecinde onay gelmediği için işlem yapılamıyor.
ÇİPLİ KİMLİK KARTLARINDA ELEKTRONİK İMZA VAR MI?
Çipli kimlik kartları elektronik imza barındırabilecek bir biçimde üretiliyor ve tıpkı elektronik imzada olduğu gibi tüm kişisel kimlik bilgileri yüksek şifreleme ile bu çipe kaydediliyor. Nüfus İşleri Genel Müdürlüğü'nün çipli kartlarla birlikte verdiği şifrelerin bir süre sonra kredi başvuruları, devlet başvuruları gibi farklı alanlarda kullanılacağı ve bireysel elektronik imza hâline geleceği varsayılıyor. Ancak çok açıklanan takvim süreci yavaş işliyor ve şu anda kimlik kartları ile teslim edilen şifreler neredeyse hiçbir yerde kullanılmıyor. Şu sıralar yüzde elli civarında olan kimlik kartı kullanımının yüzde seksenlere varmasından sonra birçok kamu kuruluşunda çipli kartları okuyacak cihazların olacağı, oy verme, vergi ödeme vb. ıslak imzanın da kullanıldığı yerlerde çipli kartlara yüklenen dar kapsamlı elektronik imzanın kullanılacağı düşünülüyor.
GÜVENLİK VE HUKUKİ SORUMLULUK
Elektronik/mobil imza kullanılarak imzalanmış bir belge ıslak imza ile imzalanmış bir belge statüsünde yer alıyor. Bu nedenle şifrenin veya taşınabilir cihazın başkasına verilmesi hiçbir suretle önerilmiyor. Mobil imza kullanılan cihazların iyi korunması, çalınma hâlinde doğrudan gsm şirketi ile temasa geçilerek imzanın geçici olarak dondurulması veya iptal edilmesi gerekiyor. Aksi takdirde şifreyi veya cihazı çalan kişinin imzaladığı her türlü evrak veya yaptığı her türlü başvuru imza sahibinin sorumluluğu oluyor. (Yorum yazmak için tıklayın)
Ekleyen: Murat Kefeli | (Şikâyet et)
Türkiye'de son beş yıl içerisinde başta kamu kuruluşları olmak üzere özel sektörde çalışan kişiler tarafından yoğun olarak kullanılmaya başlanmıştır. Hukukçuların ve vatandaşların UYAP'a girişlerinde de kullanılmaktadır. Elektronik/Mobil imzanız olduğu takdirde UYAP üzerinden davalarınızı takip edebilir ve işlem yapabilirsiniz.
NASIL ÇALIŞIR?
Elektronik ve mobil imza hizmeti, sadece Adalet Bakanlığı tarafından yetki verilmiş kuruluşlar tarafından üretilir ve satılır. Teknolojinin temeli, kişinin kimlik bilgilerini yüksek seviyedeki bir algoritmayla şifrelemeye ve bu verilerin taşınabilir bir cihaza aktarılmasına dayanır. Cihazın kullanılabilmesi için de kişiye bir şifre verilir. İmzalanmak istenen belge, kurumun kullandığı yazılım aracılığıyla açılır ve ilgili menüden "imzala" dendiğinde uygulama cihazın kullanım şifresini sorar. Şifre doğru girildiğinde oluşturulan belge imzalanmış olur. Çoğunlukla imzalanan belgeler aynı anda kurum içi arşive de yansır.
ELEKTRONİK İMZA VE MOBİL İMZA ARASINDAKİ FARK NEDİR?
Elektronik imza verme yetkisine sahip kuruluşların adı UYAP üzerinden kamuya yayınlanmaktadır. Listede, TÜBİTAK, GÜVEN, E-TUĞRA vb. birçok firmanın ismi yer almaktadır. Her kurum geliştirdiği sistem için farklı süreler ve farklı araçlarla farklı fiyatlar belirler. Mobil imza ise Turkcell, Vodafone ve Avea gibi GSM operatörleri tarafından verilir. Elektronik imzaya oranla mobil imzaların fiyatı çok daha düşük olduğu için genellikle UYAP'a vatandaş panelinden bağlanmak isteyen veya bankacılık işlemlerini daha güvenli hâle getirmek isteyen kullanıcılar tarafından tercih edilir.
Elektronik imzada şifrelenmiş kişisel bilgiler usb bellek veya çipli cihaza kayıtlıdır ve evrak imzalanması gerektiğinde bu araçlar bilgisayara takılır. Mobil imzada ise bilgisayara herhangi bir araç bağlanmaz, işlem doğrudan cep telefonu aracılığıyla gerçekleşir.
NASIL ALINIR?
Elektronik imzalar çoğunlukla kurumlar tarafından personele verilir. Ancak istendiğinde kişisel olarak da ilgili firmaların sitelerinden temin edilebilir. Süreç çoğunlukla, gerekli kimlik bilgileriyle başvuru, ücretin ödenmesi ve imzanın yüklendiği cihazın teslimi yönünde gerçekleşir. Mobil imzanın tedarik edilişi ise biraz daha zordur.
MOBİL İMZA NASIL ALINIR?
GSM operatörünün işlem merkezlerine vaşvurduğunuzda sizden "değerli evrak" statüsünde olan iki farklı kimlik talep edilir. (Pasaport ve kimlik kartı veya ehliyet) Mobil imza başvurusu için telefondaki sim kartın 128 bit şifrelemeye uygun olması gerekir. Eğer kartınız bu özelliği içermiyorsa GSM operatörü size eski numaranızla çalışan yeni bir sim kart verir.
Başvurunuzu takip eden 1-5 gün içinde GSM şirketinin genel merkezinden size ulaşılır ve mobil imzanızın tanımlanması için geçici bir şifre belirlenmeniz istenir. Bazen bu geçici şifre ilk başvuru anında da talep edilebilir.
Başvurunuzla ilgili onay mesajı telefonunuzda belirdiğinde geçici şifre ile gereklı kabul yapılır ve sizden kalıcı şifre belirlemeniz istenir.
Bu süreç tamamlandıktan sonra mobil imzanız kullanıma açılır.
MOBİL İMZA İLE NASIL İMZA ATILIR?
Mobil imzanızı UYAP'ta kullandığınızı varsayarak örneklersek süreç şu şekilde ilerler:
E-devletten UYAP'a kimlik numaranız ve telefon numaranızı yazarak giriş yaparsınız.
Giriş butonuna bastığınız andan sonra ekranda küçük bir hareketlilik olur ve bekleme sürecine geçer. Bu sırada mobil imzayı barındıran hattın takılı olduğu cihaza bildirim mesajı gelir ve ilgili yere giriş yapmak için imzanızın istendiği söylenir. Belli bir süre içinde şifrenizi yazıp onaylamanızdan kısa süre sonra gerekli doğrulama yapılır ve UYAP ekranı değierek sizi ana sayfasına yönlendirir.
NERELERDE KULLANILIR?
Elektronik imza ve movil imzanın kullanım alanları hızla artmaktadır. Resmi kurumlar dışında özellikle bankacılık sektörü bazı işlemlerde elektronik/mobil imza ile imzalamayı kabul etmektedir. İmzalama işleminin mantığı yine aynı şekildedir.
İKİ KİMLİĞİM YOK MOBİL İMZAYI NASIL ALABİLİRİM?
Pasaport ve ehliyetiniz yoksa GSM operatörü size pratik bir çözüm sunamıyor. Nüfus Müdürlüğü'nden alınıp noterden de tasdik edilmiş bir evrak ile işleminizin yapılabileceği söyleniliyor. Alternatif yöntem ise mobil imza başvurusunu bankanız aracılığıyla yapmak. Birçok banka bu başvuruyu online şubesinden alıyor ve gsm operatörüne iletiyor. Bu şekilde yapıldığında GSM operatörü 2. kimlik talep etmiyor.
BAŞVURUDA NE TÜR SORUNLAR YAŞANIYOR?
Elektronik imza başvurularında genellikle sorun yaşanmıyor. İlgili şirket size güvenli bir kurye ile cihazınızı ulaştırıp cihazın geçici şifresini ise doğrudan size vererek imzanın güvenli teslimini sağlıyor.
Mobil imzada ise GSM operatörü çalışanları konu hakkında bilgisiz olabiliyor ve bu yüzden sizi oradan oraya gönderip amacınıza ulaşmanızı geciktirebiliyor. Sim kartınızın değişmesi hâlinde internet bankacılığını kullandığınız bankaların da girişleri durduruyor ve sizden ya şubeye gelip gerekli onamayı yapmanızı ya da kart numarası, kart şifresi vb. kişisel verilerinizle yeni sim kartınızı tanımlamanızı istiyor.
Mobil imzanın UYAP üstünden kullanımında da bazı sıkıntılar oluyor. Kimi zaman ilgili evrakın imzalama sürecinde onay gelmediği için işlem yapılamıyor.
ÇİPLİ KİMLİK KARTLARINDA ELEKTRONİK İMZA VAR MI?
Çipli kimlik kartları elektronik imza barındırabilecek bir biçimde üretiliyor ve tıpkı elektronik imzada olduğu gibi tüm kişisel kimlik bilgileri yüksek şifreleme ile bu çipe kaydediliyor. Nüfus İşleri Genel Müdürlüğü'nün çipli kartlarla birlikte verdiği şifrelerin bir süre sonra kredi başvuruları, devlet başvuruları gibi farklı alanlarda kullanılacağı ve bireysel elektronik imza hâline geleceği varsayılıyor. Ancak çok açıklanan takvim süreci yavaş işliyor ve şu anda kimlik kartları ile teslim edilen şifreler neredeyse hiçbir yerde kullanılmıyor. Şu sıralar yüzde elli civarında olan kimlik kartı kullanımının yüzde seksenlere varmasından sonra birçok kamu kuruluşunda çipli kartları okuyacak cihazların olacağı, oy verme, vergi ödeme vb. ıslak imzanın da kullanıldığı yerlerde çipli kartlara yüklenen dar kapsamlı elektronik imzanın kullanılacağı düşünülüyor.
GÜVENLİK VE HUKUKİ SORUMLULUK
Elektronik/mobil imza kullanılarak imzalanmış bir belge ıslak imza ile imzalanmış bir belge statüsünde yer alıyor. Bu nedenle şifrenin veya taşınabilir cihazın başkasına verilmesi hiçbir suretle önerilmiyor. Mobil imza kullanılan cihazların iyi korunması, çalınma hâlinde doğrudan gsm şirketi ile temasa geçilerek imzanın geçici olarak dondurulması veya iptal edilmesi gerekiyor. Aksi takdirde şifreyi veya cihazı çalan kişinin imzaladığı her türlü evrak veya yaptığı her türlü başvuru imza sahibinin sorumluluğu oluyor. (Yorum yazmak için tıklayın)
Ekleyen: Murat Kefeli | (Şikâyet et)
Önceki İpucu: İndüksiyonlu Ocaklar Hakkında Bilinmesi Gerekenler | Sonraki İpucu: İndüksiyonlu Ocakları ve Dokunmatik Beyaz Eşyayı Erişilebilir Hale Getirmek