Bağımsız Hareket Ederken Referans Alınabilecek Fiziki veya Sesli Belirteçler
( tarihinde yayınlandı)Bir görmeyen için bağımsız hareket ile ilgili en önemli konulardan bir tanesi gideceğimiz yerin nasıl bulacağımız konusu diye düşünüyorum. Görmeyen insanlar da bu konuda aslında gören insanlarla aynı teknikleri kullanmalıdırlar. Yani bir göen ilk defa gittiği bir yeri aklında tutmak için kendisine belirteçler seçer çoğu kez. Bilmem ne marketten sağa gir, işte ne bileyim, büyük camlı, sarı binanın solundaki üçüncü mavi bina falan gibi belirteçleri kullanırlar. Bizim de bir yeri öğrenirken buna benzer ipuçları bulmamız gerekiyor. Bize sıklıkla yolumuzu bulmak için adım sayıp saymadığımız sorulur. ASlına bakarsanız bunu yapan görmeyenlerle de karşılaştım ama bu yöntemin oldukça güvenilmez olduğunu düşünüyorum ben. Bu yöntemin doğurabileceği bazı sorunlardan aklıma gelenler şunlar mesela: Aradığım yeri bulmak için 300 adım atmam gerektiğini düşünelim. Güzel güzel adımlarımı sayarken, mesela 162'nci adıma kadar yürümüş olayım, iki alt komşumla karşılaşıyorum ve bana zemin katta oturan ve çok sevdiğim başka bir komşumuzun evine hırsız girdiğini söylüyor. O kadar üzülüyorum ki aklım başımdan gidiyor. Veee komşum yoluna devam etmek üzere ayrılıyor. Hmmmmm kaçıncı adımdaydım ben? Tabii, sokakta karşılaştığımız insanlarla hiç konuşmamak da mümkün (çok uzun bir süredir görüşmemiş olsak, çok sevdiğimiz birisi olsa dahi) Sonra mesela: yolun kenarından güzel güzel yürüyerek 50'nci adıma kadar geldim ve o da ne! önümde bir araba park etmiş ve etrafından dolaşmam gerekiyor. Peki bu araba benim yolumu bulmam için kaç adım fazla yer kaplıyor? Tabii, arabanın etrafını dolaşıp geri başladığımız yöne gelerek başladığımız noktadan kaç adımda arabayı dolaştığımızı hesaplayabilir ve bunu yolumuzun üzerindeki bütün engeller için yaptıktan sonra kaç adım ekleyip çıkaracağımızı bulup, sonunda gideceğimiz yere ulaşabiliriz. [Gülümseme] Konuyu biraz uzattığımın farkındayım fakat, adım saymanın maalesef ki bu türlü handikapları var ve sayma sırasında herhangi bir aksama olduğunda, yolun neresinde olduğumuz, başlangıç ya da varış noktasına ne kadar uzakta olduğumuzu karıştırmamız ve paniğe kapılmamızın işten bile olmadığını düşünüyorum. Bunun yerine, gören insanların da sıklıkla kullandığı, kendimize uygun belirteçler bulma yöntemini kullanmanın daha güvenilir olduğunu düşünmekten kendimi alamıyorum [Gülümseme] Bunun için de yeri değişmeyecek belirteçler kullanmamız gerekir. Mesela sabah parketmiş ve kim bilir ne zaman oradan ayrılacak bir araba yerine, yerdeki bir hızkes, kanalizasyon kapağı, kaldırımda yürürken bastonumuzla rahatça kontrol edebileceğimiz bir direk, ağaç, duvar çıkıntısı, kapı ya da bahçe parmaklığı gibi, ya da zemindeki değişiklikler, (gayet düzgün bir zeminin bir yerinden sonraki engebeli, pürüzlü bir zemin, kaldırım taşı döşeli bir yolun toprak yola dönüştüğü yer vb) kaldırım iniş çıkışları, yoldaki yükseklik farkları, basamaklar, hatta yerinin hiç değişmediğini bildiğimiz bir çöp kutusu bizim için belirteç olabilir. Bunlar daha çok ayağımız ve bastonumuzla bulabileceğimiz, kontrol edebileceğimiz belirteçler. Tabii bir de kulağımızı kullanarak anlayabileceğimiz belirteçler var. Bir binanın ya da yüksek bir duvarın yanından geçerken, etraftaki sesler bu engele çarpar ve bize geri döner ve hafif bir yankı, ne bileyim doluluk hissi gibi bir belirtisi vardır. Bu sesleri kullanan bir görmeyen için yanından geçtiği bir araba çöp kutusu veya alçak bir bahçe duvarı bile uzun yankılı bir mağarada olmak ve açık havada olmak kadar kolay fark edilir olabilir. Bunu anlayabilmek için özel bir duyma yeteneğine sahip olmak gerekmediğini hemen belirteyim. Gören görmeyen pek çok insan kırılan cam sesini tanıyabilir. Nasıl bunu anlamak için özel bir işitme yeteneğine gerek yoksa, etrafımızdaki nesnelere yansıyarak bize dönen sesleri kullanarak onların uzaklıklarını ya da boyutlarını tahmin etmek için de özel bir duyma yeteneğine ihtiyaç yoktur. Yalnıza hangi sesin, hangi anlama geldiğini takip etmek, etrafımızdaki ses değişimlerine dikkat etmek gerekir, o kadar. Gelelim bunu yol bulmada nasıl kullanacağımıza; yolda yürürken bu ses değişikliklerini takip ederek sokakları duyabilir ve sayabiliriz. Önümüzdeki park etmiş arabaya daha bastonla dokunmadan onun orada olduğunu fark edebilir ve onun etrafından dolaşabiliriz ki, bu da daha güvenli hareket etmemize yardımcı olur. Bunun dışında mahalle bakkalının buzdolabının motor sesi, hangi saatlerde açık olduğunu bildiğimiz ki, bildiğim kadarıyla haftanın hergünü ve gce geç saatlere kadar açık oluyorlar, kahveden gelen oyun taşlarının, çok sayıda erkeğin sohbetinden çıkan o tok sesler veya çaybardağı sesleri bizim için bir belirteç olabilir. Tabii burnumuzun da yol bulmamıza katkıda bulmasına izin vermeliyiz. Bir fırın veya pastaneden gelen yoğun pişen hamur kokuları, büyükçe marketlerin o tanıdık, deterjan, manav, şarüteri ve daha kim bilir ne kadar kokulu ürün varsa onların kokularının karışımı kokusu ve burnumuzun koklayabildiği ve yerleri değişmeyen pek çok koku da nerede olduğumuzu anlamak için bize ipucu verir. Yeni bir yeri öğrenirken ve bağımsız harekete yeni başlarken, yolumuzun üzerindeki bu türlü belirteçleri tespit etmemiz ve bunları kullanarak bir yol haritası çizmemiz bizi hem daha güvende hissettirecek hem de aradığımız bir yeri bulmada daha az yardım almamızı sağlayacaktır.
Şimdiye kadar yazdıklarım yeterince uzun olmakla birlikte, bağımsız hareket oldukça geniş ve pek çok başka konu başlığında tartışılabilecek bir konu diye düşünüyorum ve birgün bütün görmeyenlerin kendi başlarına ve en az yardımla sokağa çıkabilmelerini umuyorum. Bastonumuz da açık olsun yolumuz da (Yorum yazmak için tıklayın)
Ekleyen: Elif Ünver | (Şikâyet et)
Şimdiye kadar yazdıklarım yeterince uzun olmakla birlikte, bağımsız hareket oldukça geniş ve pek çok başka konu başlığında tartışılabilecek bir konu diye düşünüyorum ve birgün bütün görmeyenlerin kendi başlarına ve en az yardımla sokağa çıkabilmelerini umuyorum. Bastonumuz da açık olsun yolumuz da (Yorum yazmak için tıklayın)
Ekleyen: Elif Ünver | (Şikâyet et)
Önceki İpucu: Kör Psikoloğun Görüşme Esnasında Karşısındakinin Fiziksel Tepkilerini Algılamak İçin Kullanabileceği Detaylar | Sonraki İpucu: Getem Hakkında